اگر تا کنون اخبار کارت‌های گرافیک و محصولات جدید انویدیا از خانواده RTX 40 را مطالعه نکرده اید، به طور خلاصه باید بگوییم برخی از مدل‌های این سری با پسوند Super و مشخصات فنی بهبود یافته نسبت به نسخه‌های غیر سوپر روانه بازار شده اند که شامل سه مدل RTX 4070 Super، RTX 4070Ti Super و RTX 4080 Super می‌شود.

نمونه‌ای که قصد بررسی آن را داریم (RTX 4080 Super) از نظر مشخصات فنی میانِ RTX 4080 و RTX 4090 قرار می‌گیرد که بد نیست برای مقایسه نگاهی به جدول زیر بیندازید:

همانطور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید، کارت گرافیک RTX 4080 Super دارای 10240 هسته کودا، 320 هسته Tensor و 80 هسته RT است. فرکانس پایه پردازنده گرافیکی ADA103 به کار رفته در RTX 4080 Super معادل 2295 مگاهرتز است و فرکانس بوست آن به 2550 مگاهرتز می‌رسد. 16 گیگابایت حافظه GDDR6X با باس 256 بیتی و فرکانس 1438 مگاهرتز نیز مشخصات حافظه گرافیکی کارت RTX 4080 Super است. این مشخصات اگرچه بسیار نزدیک به RTX 4080 است اما نقطه عطف RTX 4080 Super کاهش 200 دلاری MSRP توسط انویدیا به حساب می‌آید.

ایسوس کارت گرافیک RTX 4080 Super را در سه سری از محصولات محبوب خود شامل ProArt، Strix و TUF عرضه کرده است که هر یک دارای یک نسخه اورکلاک شده به صورت پیش‌فرض نیز هستند. نمونه مورد بررسی ما یعنی TUF RTX 4080 Super OC Edition همانطور که مشخص است توسط ایسوس کمی اورکلاک شده و فرکانس بوست پردازنده‌گرافیکی از 2550 به 2610 مگاهرتز افزایش یافته است.

کارت گرافیک ASUS TUF RTX 4080 Super OC توسط شرکت الماس رایان ایرانیان برای بررسی در اختیار شهرسخت‌افزار قرار گرفته و در زمان نگارش این مطلب، در بازار کشور حدود 75 میلیون تومان قیمت دارد.

ایسوس در سری TUF از کارت‌های گرافیکی خود به خنک‌کننده‌ای سه فن و خوش ساخت با بدنه فلزی مجهز شده است که به خوبی اصالت سری TUF یعنی سرسخت بودن، کیفیت و دوام را برای کاربر تداعی می‌کند.

بسته‌بندی و محتویات جعبه TUF RTX 4080 Super OC

در بیشتر محصولات برند ایسوس می‌توان خلاقیت‌های کوچکی مانند برش‌های مورب در چهار گوشه جعبه را مشاهده کرد که آن را سایر محصولات متمایز کرده و پریمیوم بودن آن را به خوبی نشان می‌دهد. روی جعبه تصویری از کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super به همراه برچسب گارانتی الماس رایان ایرانیان را مشاهده می‌کنید.

در پشت جعبه مشخصات و معرفی مختصری از فناوری‌های به کار رفته در کارت‌های گرافیک شرکت ایسوس و سری TUF درج شده است.

در زیر پوسته بیرونی، یک جعبه با نشان TUF که به صورت کشویی باز می‌شود قرار داشته و کارت گرافیک و سایر متعلقات همراه، درون این جعبه و میان اسفنج فشرده برای محافظت از ضربه جانمایی شده‌ اند.

همراه کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super تبدیل کانکتور 12VHPWR به 3 کانکتور 8 پین PCIe، جک نگهدارنده انتهای کارت برای جلوگیری از خم شدن و یک بندِ چسبی پارچه‌ای قرار دارد.

نمای ظاهری و مشخصات فنی TUF RTX 4080 Super OC

نمای ظاهری و بدنه کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super یک قاب فلزیست که فن‌های خنک کننده و هیتسینک را درون خود جای داده است.

در پشت کارت یک صفحه فلزی پشتی (Backplate) که با الهام از لوگوی TUF نقاشی شده، به کار رفته تا از مدار چاپی در برابر خم شدن بر اثر وزن زیاد هیتسینک محافظت کند. همچنین انتهای این صفحه فلزی به صورت باز درآمده تا گرمای هیتسینک نیز به شکل بهتری دفع شود.

خنک‌کننده به کار گرفته شده در TUF RTX 4080 Super ابعاد بزرگی دارد و تمام فلزی بودن بدنه کارت وزن آن را به حدود 2 کیلوگرم رسانده است. ابعاد دقیق به ترتیب طول، عرض و ارتفاع نیز برابر با 348x150x73 میلی‌متر بوده و برای نصب آن به حداقل 4 اسلات خالی درون کیس نیاز دارید.

از مزیت‌های بدنه تمام فلزی سری TUF می‌توان به جدا بودن پروسه اتصال آن به هیتسینک اشاره کرد که کاربر می‌تواند بدون باز ، هیتسینک، قاب فن‌ها را باز کرده و فن‌ها را تمیز یا در صورت خرابی آن‌ها را تعویض کند.

سه فن 110 میلی‌متری با یاتاقانی از نوع Dual-Ball Bearing مجهز به پره‌هایی که ایسوس آن را Axial-tech می‌نامد جریان هوا را به هیتسینک می‌رساند. این پره‌ها برای افزایش حجم هوا و کاهش نویز بهینه‌سازی شده اند.

خروجی‌های تصویر در کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super به 5 عدد افزایش یافته و شامل دو پورت HDMI 2.1a و سه پورت DisplayPort 1.4a می‌شود که تا 4 مانیتور را به طور همزمان پشتیبانی می‌کند.

مانند بیشتر کارت‌های گرافیک رده بالا، TUF RTX 4080 Super نیز به دو بایوس با نام‌های Performance و Quiet مجهز شده است. بایوس در حالت Quiet از نظر فرکانس کاری تفاوتی با بایوس Performance ندارد و تنها میزان نویز تولیدی فن‌های خنک کننده در حالت Quiet به دلیل چرخش آهسته‌تر در دمای یکسان، کمتر خواهد بود.

سری RTX 40 برای تامین توان خود از کانکتور 12VHPWR استفاده می‌کنند که اگر پاور شما از این کانکتور پشتیبانی نمی‌کند، همراه TUF RTX 4080 Super یک عدد تبدیل سه کانکتور 8 پین PCIe به 12VHPWR قرار گرفته است.

ایسوس در سری TUF اولویت را به کارایی و دوام داده و دارای ظاهری ساده با نورپردازی حداقلی است. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید تنها منطقه (Zone) نورپردازی در TUF RTX 4080 Super نشان TUF و خطِ زیر آن است.

سایر مشخصات کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super ایسوس را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید:

برای تحمل وزن دو کیلوگرمی کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super، ایسوس درون جعبه یک جک ضد خم شدگی (Anti-Sag) قرار داده است. این جک مشابه یک مونوپاد در لبه انتهایی کارت جای گرفته و وزن کارت روی آن قرار می‌گیرد.

حداکثر طول این جک به 10 سانتی‌متر می‌رسد که در یک کیس فول تاور یا کیس‌هایی که فاقد محفظه پاور (PSU Shroud) هستند، ارتفاع آن از کف کیس به کارت گرافیک نمی‌رسد.

تست و سنجش کارایی TUF RTX 4080 Super OC

تست‌های این قطعه را به‌طور کلی به چهار بخش تست‌های کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کرده و برای مقایسه نتایج نیز از آرشیو نتایج موجود در لابراتوار استفاده کردیم. مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم تست در این بررسی به شرح زیر است:

لازم به ذکر است در تمامی پلتفرم‌ها تنظیمات BIOS در حالت پیش فرض تنظیم شده‌اند، در پلتفرم کنونی نیز تنها قابلیت XMP برای ماژول‌های حافظه فعال شده است.

تست‌های مصرف انرژی، حرارت و نویز صوتی

در این سه تست توان مصرفی کل سیستم (به‌وسیله دستگاه وات‌متر)، حداکثر حرارت هسته GPU مانیتور شده توسط نرم‌افزار GPU-Z و نویز سنجیده شده توسط دستگاه Sound Meter تعبیه شده در فاصله 0.5 متری سیستم را در دو وضعیت پس از 15 دقیقه بی‌باری کامل سیستم (Idle) و پس از 15 دقیقه Load کامل کارت گرافیک توسط نرم‌افزار FurMark در رزولوشن Full HD اندازه‌گیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

مدار رگولاتور ولتاژ کارت گرافیک ایسوس TUF RTX 4080 Super از نوع 12 فاز با ماسفت‌های 50 آمپریست که اگرچه در حالت بدون بار به دلیل وجودِ کامپوننت‌های کمتر، انرژی کمتری هم تلف می‌شود، اما در حالت لود و توان مصرفی حدود 300 وات نسبت به نمونه گیگابایت راندمان انرژی کمتری دارد.

در تست دما و نویزِ سیستم خنک‌کننده نتایج به خوبی بازگو کننده توانِ دفع گرما و بی‌صدا بودنِ فن‌های خنک‌کننده در هر دو حالت بایوس Performance و Quiet است.

تست‌های 3DMARK 2013

سری نرم‌افزارهای 3DMARK کمپانی Futuremark از سال 1999 تاکنون، بدون شک یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین نرم‌افزارهای تست کارایی کارت‌های گرافیک بوده‌اند. شاید منحصربه‌فردترین ویژگی نتایج تست‌های این دو نرم‌افزار ایزوله بودن نتایج تست‌های GPU و CPU است که نتایج تست‌های هر یک از قطعات نام‌برده شده را نسبت به دیگری متمایز می‌کند.

نرم‌افزار 3DMARK در آخرین بروزرسانی‌های خود تبدیل به یک ماژول دقیق و کامل برای تست سخت‌افزار شده است و ما نیز مواردی مانند Speedway که یک تست برای اندازه‌گیری توان گیمینگ کارت گرافیک مبتنی بر DX12 است و DirectX Raytracing که قابلیت‌های رندرینگ RT را مبتنی بر DX12 را مورد بررسی قرار می‌دهد را به مجموعه تست‌های گذشته خود اضافه کردیم.

نرم‌افزار 3DMark به دلیل دقت بالای خود، از محدوده خطای بسیار پایینی برخوردار است که کمک می‌کند کارایی خام دو محصول با دقت بیشتری مقایسه شوند. شاید برای شما نیز این سوال مطرح شود که چرا کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super با داشتن فرکانس بوست اسمی بالاتر (2610 مگاهرتز) نسبت به نمونه گیگابایت (2595 مگاهرتز)، در امتیازهای کارایی با اختلاف اندکی پایینتر از آن قرار گرفته است؟

پاسخِ این سوال را با نگاهی به فرکانسِ بوستِ پردازنده گرافیکی و مقایسه آن در تست‌های مختلفِ نرم‌افزارِ 3DMark یافتیم. به عنوان مثال در تست TimeSpy کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super OC حداکثر فرکانسی بین 2600 تا 2625 مگاهرتز دارد؛ در حالی که نمونه گیگابایت با دامنه تغییرات بیشتر، فرکانس پردازنده گرافیکی تا 2800 مگاهرتز نیز افزایش پیدا می‌کرد.

پردازنده‌های گرافیکی انویدیا دارای سیستم بوست خودکار با توجه به دما و توان مصرفی هستند که اگرچه یک فرکانس به صورت اسمی به عنوان فرکانس بوست عنوان می‌شود، اما کارت قادر است در صورت مهیا بودن شرایط، به فرکانس‌های بالاتر تا جایی که محدوده دما و توان اجازه می‌دهد بوست کند.

در این مورد سیستم کنترل توانِ عامل محدود کننده است و کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super OC بدون اورکلاک یا تغییر Power Target در نرم‌افزار GPUTweak به هیچ وجه اجازه عبور از 100 درصد توان مصرفی که حدود 320 وات است را نداده، در حالی که نمونه گیگابایت انعتاف بیشتری داشته و سیستم مدیریت توان تا مرزِ 102 درصد هم واکنشی نشان نمی‌دهد.

تست‌ Geekbench

علاقه مندان به تست‌های سخت‌افزاری به خوبی نرم افزار Geekbench را می‌شناسند. این نرم‌افزار به شما این امکان را می دهد که در کنار یک محیط گرافیکی و رابط کاربری بسیار ساده به تست، بررسی و مقایسه کارایی قطعات سخت‌افزاری بپردازید. این نرم‌افزار بخشی اختصاصی به نام Compute Benchmark دارد که به کمک APIهای OpenCL و Vulkan می‌تواند توان پردازشی و کارایی تراشه‌های گرافیکی را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. متاسفانه در آخرین نسخه (ورژن 6) توابع CUDA از تست‌های پردازشی گرافیکی حذف شده اند.

تست‌ رندرینگ با Cinebench 2024

ماهیت تست Cinebench درواقع مبتنی بر شبیه ساز نوعی نرم افزار سینمای 4 بعدی است که بیشتر در استودیوهای ساخت پویانمایی‌های 3 بعدی استفاده می‌شود. در این تست تمامی توانایی پردازنده گرافیکی برای رندر یک صحنه 3 بعدی با تمام ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر به کار گرفته می‌شود.

تست‌ بازی Shadow of the Tomb Raider

Shadow of the Tomb Raider آخرین نسخه از سری بازی‌های Tomb Raider است که توسط کریستال داینامیکس ساخته شده و ادامه‌ای برای بازی Tomb Raider در سال ۲۰۱۳ به شمار می‌رود. این نسخه از بازی بر اساس موتور Foundation ساخته شده که همان موتور مورد استفاده در Rise of the Tomb Rider نیز هست. این موتور گرافیکی با پشتیبانی از توابع DX 12.0 توسط Eidos Montreal تا آنجا که امکانپذیر بوده توسعه یافته و ارتقاع داده شده است تا بهترین کارایی را از نظر بصری و Gameplay به کاربر ارائه کند.

این بازی به یک ماژول تقریباً کامل برای تست و بنچمارک گیری از سخت‌افزار نیز مجهز شده است که در ادامه می‌توانید تحلیل خروجی این ماژول را به همراه چارت‌های مقایسه با نتایج سایر سخت‌افزارهای بررسی شده در شهر سخت‌افزار مشاهده فرمایید.

تست‌ بازی DOOM Eternal

این بازی ساخته شده در یکی از معروف‌ترین استودیو‌های بازی‌سازیست و از نظر جلوه‌های گرافیکی و به چالش کشیدن سخت‌افزار ‌می‌توان گفت نظیر ندارد. بازی از لحاظ بصری نسبت به نسخه‌ی ابتدایی خود پیشرفت‌های چشمگیری داشته و ما در بازی شاهد گرافیک فنی و هنری چشم‌نوازتری هستیم. هسته اصلی این بازی قدرت گرفته از جدیدترین موتور ساخت Id Software است که توانایی‌های آن، با پشتیبانی از توابع OpenGL و Vulkan را در بازی DOOM 2016 مشاهده کردیم. Id Tech 7 به کار گرفته شده در این بازی یکی از بهترین و بهینه‌ترین موتورهای موجود، مبتنی بر Vulkan API است.

تست‌ بازی Horizon Zero Dawn

این بازی یکی از عناوین مبتنی بر DirectX12 است که در سبک نقش آفرینی و جهان باز است. این بازی که ابتدا برای کنسول پلی‌استیشن4 عرضه شد، پس از چند سال پا به دنیای PC نیز گذاشت تا گرافیک خیره‌کننده و روند داستانی بازی برای گیمرهای غیر کنسول نیز قابل تجربه باشد. موتور گرافیکی Decima که در این بازی به کار گرفته شده است، ضمن پشتیبانی از کنسول‌های PS4 و PS5، بهینه‌سازی مناسبی نیز برای به کار گیری در PC و بر اساس DirectX12 دارد و از یک ماژول دقیقِ بنچمارک برای تست سخت‌افزار برخوردار است.

تست‌ بازی Cyberpunk 2077

بازی Cyberpunk 2077 ساخت CD Projekt از جمله بازی‌های روز است که از بیشتر تکنولوژی‌های پیشرفته مانند RayTracing و DLSS برای کارت‌های گرافیک انویدیا و FidelityFX ای‌ام‌دی پشتیبانی می‌کند و به همین دلیل این بازی راه خود را به تست‌های سخت‌افزاری باز کرده است. پس از ارائه آپدیت‌های متعدد برای بهبود کارایی در این بازی، سیستم تست را با آخرین نسخه آن بروزرسانی کرده و با توجه به تغییرات، نمودار را نیز از نو مرتب کرده‌ایم.

تست‌ بازی Forza Horizon 5

در نسخه 5 این بازی از موتور گرافیکی ForzaTech استفاده شده است که پیشتر در نسخه‌های گذشته آن نیز استفاده شده بود؛ اما برای Forza Horizon 5 بهینه سازی‌های فراوانی روی آن انجام، و به تکنولوژی‌های روز مجهز شده است. این موتور گرافیکی به طور کامل برای بازی‌های Open World طراحی شده و از توابع DirectX 12 برای این منظور استفاده کرده است.

در تمامی تست‌های گیمینگ که کارت گرافیک با تولید فریم سر و کار دارد، کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super OC ایسوس دارای کویل واین (Coil Whine) بود.

اگرچه مقدارِ آن از نظر بلندی در طبقه آزار دهنده قرار نمی‌گیرد، اما در هنگام بازی ، و از پسِ نویزِ چرخشِ فن‌ها به راحتی شنیده می‌شود.

اورکلاک کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super OC

برای اورکلاک این کارت از نرم‌افزار اختصاصی ایسوس به نام GPU Tweak استفاده کردیم. این نرم‌افزار دارای چندین بخش مختلف برای کنترل، اورکلاک و مانیتور پارامترهای کارت گرافیک است و از نظر بصری نیز ظاهر کاربر پسندی دارد.

این نرم‌افزار به طور پیش‌فرض سه پروفایل با نام‌های OC و Silent نیز دارد که فرکانس بوست را برای افزایش کارایی (اورکلاک) 40 مگاهرتز افزایش، و برای کارکرد کم‌صداتر (سایلنت) 40 مگاهرتز کاهش می‌دهد.

نرم‌افزار GPU Tweak همچنین به یک ماژول کاملِ OSD برای نشان دادن و ثبت ، پارامترهای کارت‌گرافیک و پردازنده مرکزی (CPU) در هنگام بازی ، نیز مجهز است.

با حداکثر قرار دادن محدود کننده دما، توان و ولتاژ، شروع به افزایش فرکانس پردازنده گرافیکی و حافظه کردیم که نهایتاً در فرکانس 2770 مگاهرتز برای GPU و 1594 مگاهرتز برای حافظه گرافیکی به آستانه ناپایداری رسیدیم.

برای سنجش کارایی پس از اورکلاک، برخی تست‌های کارایی و انرژی را دوباره تکرار کردیم. نتایج ثبت شده در حالت اورکلاک به شرح زیر است:

سیستم مدیریت توان مصرفی تا 10% اجازه افزایش توان را به صورت نرم‌افزاری و بدون تغییر فیزیکی در کارت برای اورکلاک به کاربر می‌دهد.

به کمک اورکلاک نرم‌افزاری که با توجه به انبوه سیستم‌های محافظتی برای کارت گرافیک بی‌خطر هم به حساب می‌آید توانستیم کارایی TUF RTX 4080 Super OC را بین 4 تا 6 درصد افزایش دهیم. این افزایش کارایی 30 وات توان مصرفی کارت را نیز افزایش داد که به دلیل داشتن سیستم خنک‌کننده توانمند و بی‌صدا دمای پردازنده گرافیکی حداکثر به 62 درجه سانتیگراد رسید.

جمع‌بندی  شهر سخت‌افزار از کارت گرافیک ایسوس TUF RTX 4080 Super OC

کارت گرافیک RTX 4080 Super تنها کمی از نظر مشخصات فنی نسبت به RTX 4080 برتری دارد که از نظر عملکرد در بیشتر تست‌های کارایی بین 1 تا 3 درصد کارایی بیشتری ارائه می‌کند. در چنین شرایطی بهترین انتخاب برای مصرف کننده، گزینه ارزانتر است.

اما در مورد سری TUF و مدل RTX 4080 Super شرکت ایسوس باید بگوییم که اِلِمان‌های یک محصول بادوام و جان‌سخت به خوبی از ظاهر و بدنه تمام فلزی کارت گرافیک TUF RTX 4080 Super OC مشخص است. این بدنه فلزی که با بازکردن چند پیچ روی بک‌پلیت و بدون جدا ، هیتسینک از مدار چاپی قابل آزاد ، است و امکان سرویس و نظافت سطح هیتسینک و فن‌های خنک‌کننده را به کاربر می‌دهد که در نوع خود ایده بی‌نظیریست.

همچنین ایسوس در بخش خازن‌های مدار رگولاتور ولتاژ TUF RTX 4080 Super OC از نمونه‌هایی با طول عمر 20,000 ساعت (در دمای 105 درجه سانتی‌گراد) استفاده کرده است که همراه با فن‌های Dual-ball Bearing سیستم خنک‌کننده و هیتسینک تنومند آن، پایداری و کارکرد طولانی مدت محصول را تضمین می‌کند.

نکات مثبت:

• کیفیت ساخت بالا
• بدنه فلزی با قابلیت جدا شدن از هیتسینک
• دما و نویز عالی

نکات منفی:

• کویل واین هنگام گیمینگ
• قیمت بیشتر نسبت به محصولات مشابه از برند‌های دیگر

کارت گرافیک ASUS TUF RTX 4080 Super OC Edition موفق به کسب امتیاز بسیار خوب 8.7 و نشان Gamer’s Choice و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات رده‌بالا از لابراتوار شهر سخت‌افزار شد:

ASUS TUF RTX 4080 Super OC Edition

کلاس عرضه :
گران قیمت / رده بالا

10

کیفیت ساخت و طراحی

9.5

امکانات و سازگاری

8.7

امتیاز شهرسخت‌افزار

نشان شهرسخت‌افزار

8.7

چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.